Fonksiyonel programlama, programları oluşturmak ve uygulamak için gerekli olan fonksiyonel faktörleri vurgulayan programlama tekniğidir. Basitçe söylemek gerekirse, Fonksiyonel programlama (FP), saf fonksiyonlar oluşturarak yazılım oluşturma sürecidir. Nesne yönelimli programlama, veri ve kod içerebilen “nesneler” kavramına dayanan bir programlama paradigmasıdır: alanlar biçimindeki veriler ve prosedürler biçimindeki kod.
Fonksiyonel Programlama
Fonksiyonel programlama, programların ifadeler yerine sıralı işlevler uygulanarak oluşturulduğu bildirimsel bir programlama paradigmasıdır. Her fonksiyon bir girdi değeri alır ve program durumundan etkilenmeden veya değiştirmeden tutarlı bir çıktı değeri döndürür.
Fonksiyonel programlama, modern sorunları çözme verimliliği ve ölçeklenebilirliği nedeniyle popülerlik kazanıyor. Fonksiyonel programlama, Lisp, Clojure, Wolfram, Erlang, Haskell, F#, R gibi programlama dillerini ve diğer öne çıkan dilleri destekler. Fonksiyonel programlama, veri bilimi çalışmaları için mükemmeldir.
Nesne Yönelimli Programlama
Nesneye Yönelik Programlama (OOP), sınıflar ve nesneler kavramına dayanan bir programlama paradigmasıdır. Bir yazılım programını, nesnelerin tek tek örneklerini oluşturmak için kullanılan basit, yeniden kullanılabilir kod taslakları (genellikle sınıflar olarak adlandırılır) halinde yapılandırmak için kullanılır. Nesne yönelimli programlama dilleri JavaScript, C++, Java ve Python’u içerir. Nesne yönelimli programlama, hem veri hem de işlev içeren nesneler oluşturmakla ilgilidir. Sınıf, daha spesifik, somut nesneler oluşturmak için kullanılan soyut bir plandır. Sınıflar, bu türden bir örneğin renk gibi hangi niteliklere sahip olacağını tanımlar, ancak belirli bir nesne için bu niteliklerin değerini değil. Sınıflar, yalnızca o türdeki nesneler için kullanılabilen yöntemler adı verilen işlevleri de içerebilir.
Fonksiyonel Programlama vs Nesne Yönelimli Programlama
- Fonksiyonel programlama, işlevlerin değerlendirilmesine odaklanırken, nesne yönelimli programlama, nesneler kavramına dayanır.
- Fonksiyonel programlama değişmez verileri kullanırken nesne yönelimli programlama değişken verileri kullanır.
İşlevsel programlama bildirimsel programlama modelini takip ederken, nesne yönelimli programlama zorunlu programlama modelini takip eder. - Fonksiyonel programlama paralel programlamayı desteklerken nesne yönelimli programlama desteklemez.
- Fonksiyonel programlamada, ifadeler herhangi bir sırada yürütülebilir. OOP’de ifadeler belirli bir sırada yürütülür.
- Fonksiyonel programlamada, yinelemeli veriler için özyineleme (rekürsif) kullanılırken, OOP’de yinelemeli veriler için döngüler kullanılır.
Değişkenler ve fonksiyonlar, fonksiyonel programlamanın temel unsurlarıdır. Nesneler ve modeller, nesne yönelimli programlamanın temel öğeleridir. - Fonksiyonel programlama, yalnızca daha fazla işlem içeren birkaç şey olduğunda kullanılır. Nesne yönelimli programlama, az işlemle çok şey olduğunda kullanılır.
- Fonksiyonel programlamada bir durum yoktur. Nesne yönelimli programlamada durum vardır.
- Fonksiyonel programlamada, bir işlev birincil işleme birimidir. Nesneye yönelik olarak, bir nesne birincil işleme birimidir.
- Fonksiyonel programlama, uygulamalar için büyük verilerin işlenmesinde yüksek performans sağlar. Nesne yönelimli programlama, büyük veri işleme için iyi değildir.
- Fonksiyonel programlama koşullu ifadeleri desteklemez. Nesne yönelimli programlamada, koşullu ifadeler, if-else ifadeleri ve switch ifadesi gibi kullanılabilir.
Hangisi Daha İyi?
Bu, programınızın ne yapmaya çalıştığına bağlı.
Hem OOP hem de FP, hatasız, anlaşılır, esnek programlar oluşturma ortak amacına sahiptir. Ancak bu programların en iyi nasıl oluşturulacağı konusunda iki farklı yaklaşımları var.
Tüm programlarda iki temel bileşen vardır: veriler (bir programın bildiği şeyler) ve davranışlar (bir programın bu verilerle/verilerle yapabileceği şeyler). OOP, verileri ve bunlarla ilişkili davranışı tek bir yerde (“nesne” olarak adlandırılır) bir araya getirmenin bir programın nasıl çalıştığını anlamayı kolaylaştırdığını söylüyor. İşlevsel programlama, veri ve davranışın belirgin şekilde farklı şeyler olduğunu ve netlik için ayrı tutulması gerektiğini söyler.
Fonksiyonel programlamada veriler nesnelerde saklanamaz ve sadece fonksiyonlar yaratılarak dönüştürülebilir. Nesne yönelimli programlamada veriler nesnelerde saklanır. Nesne yönelimli programlama, programcılar tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır ve başarılıdır.
Nesne yönelimli programlamada, kalıtım seviyelerini arttırırken nesneleri korumak oldukça zordur. Fonksiyonel programlamada, işlevleri yürütmek için yeni bir nesne gerektirir ve uygulamaları yürütmek için çok fazla bellek gerektirir.